پتاسیم بعد از نیتروژن، بیشترین عنصر پرمصرف برای گندم است. در این آموزش کمبود پتاسیم در گندم و نحوه مصرف کودهای پتاسیم در گندم میپردازیم.
آنچه در این مقاله میخوانید!
تاثیر پتاسیم بر رشد گندم
گندم برای رشد و نمو بهینه به تامین کافی پتاسیم نیاز دارد. این عنصر برای رشد و نمو بهینه گندم مورد نیاز است.
تامین کافی پتاسیم باعث بهبود کارایی فتوسنتز، مقاومت در برابر بیماریها و افزایش کارایی مصرف آب در گندم میشود. بطورکلی پتاسیم باعث افزایش کمیت و کیفیت تولید در مزارع گندم میشود.
این عنصر به حفظ تعادل بین کربوهیدارتها و پروتئینها کمک میکند. تامین کافی عنصر پتاسیم در گندم باعث افزایش مقاومت ساقه در برابر خوابیدگی و افزایش انتقال مواد فتوسنتزی به دانه و پر شدن آن میشود.
نیاز گندم به پتاسیم
گندم برای رشد بهینه به مقادیر مطلوبی از عنصر پتاسیم نیازمند است. به عنوان مثال برای تولید یک تن دانه گندم در هکتار، 18 کیلوگرم پتاسیم خالص از خاک جذب میشود. پتاسیم برخلاف نیتروژن و فسفر در در ترکیب آلی بافت گیاهی گنجانده نمیشود اما به فرم یونی در داخل سلولها و بافت باقی میماند. با رها شدن بقایای گندم در خاک، حجم زیادی از پتاسیم ذخیره شده در ساقه (75 درصد) برای استفاده در کشتها بعدی در خاک آزاد میشود.
کمبود پتاسیم در گندم
کمبود پتاسیم در گندم ممکن است منجر به کوتاه شدن فاصله بین میانگرهها و نهایتا ارتفاع بوته، ضعیف شدن ساقه، خوابیدگی بوتهها و کاهش رشد شود. برنزه و زرد شدگی نوک برگ و به دنبال آن سوختگی نوک برگ از علائم کمبود پتاسیم در گندم است.
در زمان کمبود پتاسیم در ابتدا برگهای پایینی تحت تاثیر قرار میگیرند چرا که پتاسیم عنصر متحرک در داخل گیاه است که علائم کمبود ابتدا از برگهای پایینی ظاهر میشود. علائم کمبود این عنصر را میتوان با علائم کمبود نیتروژن و فسفر اشتباه گرفت. بنابراین برای اطمینان باید آزمایش آنالیز بافت گیاهی انجام داد.
تامین پتاسیم در مزارع گندم
اکثر خاکها حاوی مقادیر کافی از پتاسیم هستند اما تنها 1 تا 2 درصد این پتاسیم بصورت قابل دسترس برای ریشه گیاهان است. بخشی از پتاسیم گیاه از طریق هوازدگی مواد معدنی در خاک تامین میشود. سطوح موجود و قابل تبادل پتاسیم بطورکلی در خاکها بین 300 تا 1000 کیلوگرم در هکتار متغیر است. با این حال برخی از خاکها به اندازه 100 کیلوگرم در هکتار پتاسیم موجود دارند و حداقل 200 کیلوگرم در هکتار پتاسیم قابل دسترس برای رشد بهینه گندم مورد نیاز است.
خاکهای با بافت درشت و متوسط بیشتر مستعد کمبود پتاسیم هستند. برای اطمینان از میزان پتاسیم خاک، توصیه میشود آزمایش خاک انجام دهید.
کودهای پتاسیم برای مصرف در گندم
در زمان کشت و همچنین در مراحل مختلف از رشد گندم و بسته به نوع شرایط گیاه و خاک میتوان از هرکدام از کودهای ذکر شده استفاده کرد.
هر کودی که انتخاب میکنید برای اینکه اثرگذاری خوبی داشته باشد، باید دارای ویژگیهای زیر باشد. در بازار انواع کودهای جامد و مایع شیمیایی پتاسیم در فرمولاسیونهای مختلف عرضه میشود.
- شاخص شوری کمتر کود
- حلالیت بالا در آب
- خلوص بالای کود
- قیمت مناسب
در یک مقاله جداگانه به مقایسه انواع کودهای پتاسیم پرداختیم که میتواند شما را در انتخاب کود پتاسیم مناسب برای گندم کمک کند.
در زمان کشت میتوان از انواع کودهای جامد دیرحل و در طول فصل از کودهای با اثرگذاری سریع مانند کودهای مایع استفاده کرد.
حتما میدانید که در سالهای اخیر قیمت کودهای شیمیایی جامد بصورت عجیبی افزایش پیدا کرده، کودهای پتاسه هم از این امر مستثنی نیستند. مصرف چنین کودهایی بخصوص در کشت گندم ممکن است توجیه اقتصادی نداشته باشد.
در حال حاضر استفاده از کودهای پتاسیم مایع که مقرون بصرفه هستند و کودهای حاوی میکروارگانیسمهای زنده مانند کودهای باکتریایی حل کننده پتاسیم خاک میتواند گزینه مناسبی برای مصرف در مزارع گندم باشد.
زمان و روش مصرف کودهای پتاسیم در گندم
کودهای پتاسه را در دو زمان میتوان در مزرعه گندم مصرف کرد.
- در زمان کشت
- در طول فصل رشد
در زمان کاشت کودهای شیمیایی جامد بصورت خاکی مصرفی میشوند. بعد از کشت از انواع کودهای مایع و جامد بسته به شرایط میتوان بصورت محلولپاشی برگی و کود آبیاری استفاده کرد.
در گیاهان زراعی استفاده از کودهای پتاسیم از منبع مناسب در زمان کاشت تاثیر زیادی در تامین نیاز گیاه به این عنصر دارد.
مصرف کود پتاسیم به روش نواری نسبت به پخش سطحی کارآمدتر است. در این روش کود با فاصله 2 تا 5 سانتیمتر کنار و 2 تا 5 سانتیمتر عمیقتر از بذر در خاک قرار میگیرد. اگر فاصله کود با بذر کمتر از حد معمول باشد، احتمال سوختگی گیاهچهها و کاهش یکنواختی در سبزشدگی بالا خواهد رفت.
بطورکلی مصرف کود پتاسیم به روش جایگذاری یا نواری بهتر از روش پخش سطحی است. در طول فصل رشد میتوان از کودهای پتاسیم به فرم مایع استفاده کرد.
مصرف کودهای پتاسه در مرحله پرشدن دانه باعث افزایش تناژ در گندم میشود.
توصیه ما به شما کشاورزان عزیز این است که کودها را در قالب یک برنامه غذایی صحیح و علمی مصرف کنید. برای دریافت برنامه کودی اختصاصی گندم با ما در تماس باشید.